సర్వం స్వాహా చేస్తే?_Gastrable

సర్వం స్వాహా చేస్తే?

తినాలనే ఆశ ఉండాలేగానీ, వేలకొద్దీ రుచులు అందుబాటులో ఉన్నాయి. అంతే కాదు. తినే పదార్థాలతోపాటు, వాటి పరిమాణాలు, భోజన వేళలూ మారిపోతున్నాయి. దాంతో ఛాతీలో మంట, విరోచనాలు, కడుపులో పుండ్లు....ఇలా ఎన్నో జీర్ణకోశ సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. వీటన్నిటికీ పరిష్కారం మరెక్కడో లేదు. మనలోనే ఉంది!
అల్పాహారం అంటే...ఇడ్లీలు, దోశలు కాదు....‘శాండ్‌విచ్‌లు, సలాడ్లు.
మరి భోజనం అంటే?... ‘బర్గర్లు, పిజ్జాలు’.
పానీయాలంటే...‘కూల్‌డ్రింక్స్‌, ఎనర్జీ డ్రింక్స్‌’.
ఇవీ నేటి తరం ఆహారపుటలవాట్లు. ఉదయం అల్పాహారం తింటే తినటం, లేదంటే మానేయటం. మధ్యాహ్న భోజనం...సాయంత్రం, రాత్రి భోజనం అర్థరాత్రికి ముగించటం...ఇవి వారి ఆహారపు వేళలు. ఇలాంటి ఆహారశైలి దీర్ఘకాలంపాటు కొనసాగితే జీర్ణకోశ సమస్యలు తప్పవు.

గ్యాస్ట్రోఈసోఫీగల్‌ రిఫ్లక్స్‌ డిసీజ్‌ (జిఈఆర్‌డి )
అన్నవాహికకు సంబంధించిన సమస్య ఇది. విపరీతమైన నూనె, కొవ్వులు ఉన్న పదార్థాలను తినటం, ఈ పదార్థాల్లో పీచు తక్కువగా ఉండటం, తిన్న వెంటనే పడుకోవటం, అర్థరాత్రి తినటం, మొదలైన అలవాట్ల వల్ల జిఈఆర్‌డి సమస్య మొదలవుతుంది. ఈ సమస్య లక్షణాలు అసిడిటీని పోలి ఉండటంతో యాంటాసిడ్లు వాడేస్తూ ఉంటారు. కానీ ఇదే సమస్య పదే పదే కనిపిస్తూ ఉంటే జీఈఆర్‌డిగా భావించి వైద్యులను సంప్రదించాలి.

లక్షణాలు: ఛాతీలో మంట, నొప్పి, తిన్న వెంటనే నొప్పి ఎక్కువవటం, గొంతులోకి యాసిడ్‌ తన్నుకురావటం.

నిర్లక్ష్యం చేస్తే: అన్నవాహిక ఇరుకుగా మారి పదార్థం మింగుడుపడదు. అరుదుగా కొందరిలో అన్నవాహిక ఇరుకుగా మారిన కారణంగా అది క్యాన్సర్‌కు కూడా గురి కావొచ్చు.

చికిత్స ఇదే!
లక్షణాలతోపాటు, ఎండోస్కోపీ ద్వారా వ్యాధి నిర్ధారించుకుని వైద్యులు చికిత్స చేస్తారు. ఈ సమస్యకు నోటి మాత్రలు వాడడంతోపాటు, జీవనశైలిలో కూడా మార్పులు చేసుకోవటం అత్యవసరం. తేలికగా జీర్ణమయ్యే ఆహారం తినటం, నూనె, కొవ్వులు తక్కువగా, పీచు ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం తింటూ, ఆహారపు వేళలు సక్రమంగా పాటిస్తే జీఈఆర్‌డి లక్షణాలు తగ్గిపోతాయి. ఇదే జీవనశైలిని అనుసరిస్తూ ఉన్నంతకాలం ఎలాంటి ఇబ్బందీ ఉండదు. ఎప్పుడైనా లక్షణాలు తలెత్తితే వైద్యులు సూచించిన మందులు వాడితే సరిపోతుంది.

హయాటిక్‌ హెర్నియా
జీఈఆర్‌టీలో అరుదుగా కొందరికి అన్నవాహిక, జీర్ణాశయం కలిసే జంక్షన్‌లో ఈ హెర్నియా ఏర్పడుతుంది. ఎండోస్కోపీలో ఈ సమస్య కనిపిస్తే పరిమాణాన్ని బట్టి సర్జరీ చేసి హెర్నియాను సరిచేస్తారు. అయితే జీవనశైలిని పూర్తిగా మార్చుకుని సక్రమమైన ఆహారపుటలవాట్లను అలవరుచుకున్న తర్వాత కూడా సమస్య సర్దుకోకపోతే ఈ సర్జరీని వైద్యులు ఆశ్రయిస్తారు.

పెప్టిక్‌ అల్సర్‌ డిసీజ్‌
పొట్టలో, డియోడినమ్‌ (చిన్నపేగు ప్రారంభ ప్రదేశం)లో ఏర్పడే అల్సర్లే పెప్టిక్‌ అల్సర్లు. ఇలాంటి అల్సర్లు ఏర్పడటానికి ప్రధాన కారణం హెచ్‌ పైలోరీ బ్యాక్టీరియా!

ఎందుకొస్తుందంటే?: అపరిశుభ్ర ఆహారపదార్థాలు, నీళ్లు తీసుకోవటం మూలంగా ఈ బ్యాక్టీరియా పొట్టలోకి చేరుతుంది. రోడ్డు పక్కన ఉండే చిరుతిళ్ల బండ్లు, చాట్‌ బండ్లు, పానీయాలు, సోడాలు...వీటి ద్వారా సోకిన హెచ్‌ పైలోరీ బ్యాక్టీరియా పొట్ట, డియోడినమ్‌లో తిష్ట వేసి పుండ్లు ఏర్పడేలా చేస్తుంది. ఈ సమస్య లక్షణాలు అసిడిటీని పోలి ఉంటాయి.

పరీక్షలతో కనిపెట్టాలి!: పెప్టిక్‌ అల్సర్‌ సాధారణ అసిడిటీని పోలి ఉంటుంది కాబట్టి అసిడిటీ మందులు వాడేస్తూ ఉంటారు. కానీ అసిడిటీ లేక పెప్టిక్‌ అల్సర్‌...ఈ రెండిట్లో ఏదనేది నిర్థారించుకోవాలంటే ఎండోస్కోపీ, బయాప్సీ, రక్త పరీక్ష, మల పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.

సమర్థ చికిత్స అవసరం: బ్యాక్టీరియా ఉందని నిర్ధారణ అయితే 14 రోజుల యాంటీబయాటిక్‌ కోర్సు అనుసారం మందులు వాడాలి. ఈ బ్యాక్టీరియాను శరీరం నుంచి సమూలంగా తొలగించే చికిత్స తీసుకోవాలి. మళ్లీ ఈ బ్యాక్టీరియా శరీరంలోకి చేరకుండా ఉండాలంటే బయటి ఆహారం తినటం మనేయాలి. శుభ్రమైన, శుచికరమైన ఆహారపుటలవాట్లను అలవరుచుకోవాలి. ఈ బ్యాక్టీరియా వల్ల అల్సర్లు ఏర్పడితే రక్తస్రావం జరగటం, పేగులకు రంథ్రం పడటం లాంటి తీవ్రమైన సమస్యలూ ఎదురవుతాయి. అలాంటప్పుడు సర్జరీ ఒక్కటే పరిష్కారం. ఇంత తీవ్రమైన స్థితికి దారి తీయకుండా ఉండాలంటే లక్షణాల ఆధారంగా సమస్యను ప్రారంభంలోనే గుర్తించి జాగ్రత్త పడాలి.

ఫ్యాటీ లివర్‌ డిసీజ్‌
శరీరంలోని మిగతా అవయవాల్లో మాదిరిగానే కాలేయం మీద కూడా కొవ్వు చేరుకుంటూ ఉంటుంది. నూనెలు, కొవ్వులు ఎక్కువగా ఉండే జంక్‌ ఫుడ్‌ తినే వాళ్లలో ఈ కొవ్వు మరీ ఎక్కువగా చేరుకుంటుంది. ఇదే ఫ్యాటీ లివర్‌. మొదట్లో కాలేయం మీద మాత్రమే కొవ్వు పేరుకుంటుంది. ఈ సమయంలో లివర్‌ ఫంక్షన్‌ పరీక్ష చేయించుకుంటే ఎటువంటి ప్రతికూల ఫలితం కనిపించకపోవచ్చు. కానీ అలా కొవ్వు కాలేయం మీద పేరుకుంటూపోతే కొంత కాలానికి కాలేయ కణాలు దెబ్బతిని, లివర్‌ సిర్రోసిస్‌కు దారి తీస్తుంది. ఈ స్థితిని కూడా నిర్లక్ష్యం చేసి జాగ్రత్త పడకపోతే లివర్‌ క్యాన్సర్‌కు కూడా దారి తీసే ప్రమాదం ఉంటుంది. అయితే ఫ్యాటీ లివర్‌ డిసీజ్‌లో పొట్ట కుడి వైపు పైభాగంలో నొప్పి ప్రధాన లక్షణంగా కనిపిస్తుంది. అయితే లివర్‌ ఫంక్షన్‌ పరీక్ష చేయించుకుంటే కొన్ని ఎంజైమ్‌ల పరిమాణం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. వాటి ఆధారంగా కేవలం ఫ్యాటీ లివర్‌ కాదు, నాన్‌ ఆల్కహాలిక్‌ ఫ్యాటీ లివర్‌ డిసీజ్‌ అనే విషయాన్ని వైద్యులు కనిపెట్టగలుగుతారు. ఇదే స్థితి పదేళ్లపాటు కొనసాగితే లివర్‌ సిర్రోసిస్‌కు దారి తీస్తుంది.

వీళ్లలో ఎక్కువ!: పొట్ట భాగంలో కొవ్వు ఉండేవారు, చక్కెర స్థాయిలు క్రమబద్ధంగా లేని మధుమేహులు, సెడెంటరీ లైఫ్‌ స్టయిల్‌ పాటించేవాళ్లు (ఎక్కువ సమయాలు విశ్రాంతిలో గడిపేవాళ్లు), వ్యాయామం చేయనివాళ్లు ఫ్యాటీ లివర్‌ బారిన పడే అవకాశాలు ఎక్కువ. ఈ కోవకు చెందిన వాళ్లు సంవత్సరానికోసారి అలా్ట్రసౌండ్‌, లివర్‌ ఫంక్షన్‌ టెస్ట్‌ చేయించుకుంటూ కాలేయ స్థితిని గమనించుకుంటూ ఉండాలి.

మెరుగైన జీవనశైలే చికిత్స: క్రమం తప్పని వ్యాయామం, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారపుటలవాట్లే ఫ్యాటీ లివర్‌ సమస్యకు చికిత్స. కాలేయంలో పేరుకున్న కొవ్వును కరిగించే మందులు వాడుతూ సమతులాహారం తీసుకుంటే ఈ వ్యాధి అదుపులోకొస్తుంది.

ఫ్యాటీ లివర్‌ అనేది తిరిగి సరిదిద్దగల సమస్య. కానీ సిర్రోసిస్‌ అలా కాదు. ఒకసారి ఈ స్థితికి చేరుకుంటే కాలేయ మార్పిడి తప్ప వేరొక పరిష్కారం లేదు. కాబట్టి సిర్రోసిస్‌ దశ కంటే ముందే ఫ్యాటీ లివర్‌ను ఆరోగ్యకరంగా మార్చే జీవనశైలి, ఆహారపుటలవాట్లను అలవరుచుకోవాలి.

ఇన్‌ఫ్లమేటరీ బోవెల్‌ డిసీజ్‌ (పేగు పూత)
గత 15 ఏళ్ల వరకూ మన దేశంలో ఈ సమస్య కనిపించేది కాదు. అయితే ప్రపంచీకరణ ఫలితంగా, పాశ్చాత్య జీవనశైలి సంక్రమణ మూలంగా వారి ఆహారపుటలవాట్లు మనం జీవితంలో భాగాలయ్యాయి. కొవ్వులు, నూనెలు ఎక్కువగా ఉండే పిజ్జాలు, బర్గర్లు, చీజ్‌లు తినటం, నియమిత ఆహార వేళలు పాటించకపోవటం, వ్యాయామం పూర్తిగా లోపించటం...లాంటి అలవాట్లు అలవడటం వల్ల కాలక్రమేణా వాటి ప్రభావం ఆరోగ్యం, మరీ ముఖ్యంగా కాలేయం, జీర్ణ వ్యవస్థల మీద పడుతుంది. ఫలితంగా జీర్ణ సంబంధ సమస్యల్లో ఒకటైన ఇన్‌ఫ్లమేటరీ బోవెల్‌ డిసీజ్‌ తలెత్తుతుంది. చిన్న లేదా పెద్ద పేగులు తరచుగా వాస్తూ, వాటి మీద పూత ఏర్పడుతూ ఉంటుంది. దీనికి కారణం ‘ఆటో ఇమ్యూన్‌ డిజార్డర్‌’. దీనికి జన్యుపరమైన, పర్యావరణ పరమైన అంశాలే కారణం. పర్యావరణపరంగా చెప్పుకుంటే ఆహారపుటలవాట్లలో పాశ్యాత్య శైలిని అనుకరించటం వల్లే ఆటో ఇమ్యూన్‌ డిజార్డర్‌ ప్రేరేపితమవుతోంది. ఫలితంగా ఇన్‌ఫ్లమేటరీ బోవెల్‌ డిసీజ్‌ తలెత్తుతుంది.

ఇరిటబుల్‌ బోవెల్‌ సిండ్రోమ్‌
ఈ సమస్య లక్షణాలు: కడుపులో నొప్పి, కడుపు ఉబ్బరం, త్రేన్పులు, విరోచనం పూర్తిగా కాలేదనే భావన, ఎక్కువసార్లు మల విసర్జన అవసరం పడడం, తినగానే మోషన్‌కి వెళ్లవలసి రావడం...ప్రధాన లక్షణాలు.

చికిత్స ఇదే!: ఈ సమస్యను ఇన్‌ఫ్లమేటరీ బోవెల్‌ సిండ్రోమ్‌ కాదనే విషయాన్ని రక్త పరీక్ష, పెద్ద పేగు పరీక్ష (కొలనోస్కోపీ)లతో నిర్థారించుకుని, ఆ తర్వాతే చికిత్స మొదలు పెట్టాలి. ఈ సమస్యకు జీవనశైలిని మార్చుకోవటతోపాటు, ఒత్తిడినీ తగ్గించుకోవాలి. ఐబిఎస్‌ ఉన్నవాళ్లు నూనె, కొవ్వు పదార్థాలతో పాటు మానసిక ఒత్తిడినీ తగ్గించుకోవాలి. మందులతోపాటు, వేళ పట్టున ఆహారం తినటం, సమతులాహారం, మరీ ముఖ్యంగా పీచు ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవటం తప్పనిసరి.

ఈ నియమాలు తప్పనిసరి!
జీర్ణకోశ, కాలేయ సమస్యలు తలెత్తకుండా ఉండాలంటే ఈ కింది నియమాలు పాటించాలి.

పీచు పదార్థం ఎక్కువగా ఉండే తాజా ఆకుకూరలు, కూరగాయలు, పళ్లు తినాలి.
మాంసకృత్తులతోపాటు పీచు, పిండి పదార్థాలు, విటమిన్లు, మినరల్స్‌ తగు పాళ్లలో ఉండే సమతులాహారం తీసుకోవాలి.
ప్రొటీన్లు ఎక్కువగా ఉండే ఆహారం తీసుకోవటం వల్ల మలబద్ధకం తలెత్తకుండా పీచు పదార్థం ఉండే ఆహారం తప్పనిసరిగా తినాలి.
మైదా, చక్కెర, మసాలాలు, కారం, ఉప్పు తగ్గించాలి.
ప్రిజర్వేటివ్స్‌(పదార్థాల నిల్వకు వాడేవి), కలరింగ్‌ ఏజెంట్లు (పదార్థాలకు రంగు తెప్పించేవి) ఉన్న పదార్థాలు తినకూడదు.
ప్యాకేజ్‌డ్‌ ఫుడ్‌ పూర్తిగా మానేయాలి.
కూల్‌ డ్రింక్స్‌, ఎనర్జీ డ్రింక్స్‌కు బదులుగా తాజా కొబ్బరి నీరు, మజ్జిగ, నిమ్మరసం లాంటి పానీయాలు తాగాలి.
ఒకే నూనెలో పదే పదే వేయుంచిన పదార్థాలు తినకూడదు.
రోజుకి కనీసం 5 రకాల కూరగాయలు, పళ్లు తినాలి.
ఉదయం అల్పాహారం మానకూడదు.
రాత్రి నిద్రకు కనీసం 3 గంటల ముందే భోజనం ముగించాలి.
జంక్‌ ఫుడ్‌ సాధ్యమైనంత అరుదుగా తినాలి. ౌ నిమమిత వేళల్లో ఆహారం తీసుకోవాలి.
ఒత్తిడి తగ్గించుకోవాలి.

డాక్టర్‌ కె.ఎస్‌.సోమశేఖర రావు