ఆనందం, జ్ఞానం, ఐశ్వర్యం, బలం- ఈ నాలుగు తత్వాల ఈశ్వరత్వమే గణపతి స్వరూపం. ఆ స్వామి ఆరాధన వల్ల ఆ నాలుగూ లభిస్తాయని పురాణాలు, ఆగమాలు వివరిస్తున్నాయి. పృథ్వీవాసులందరికీ భూ తత్వమే ప్రధానం. యోగ, ఉపాసన తత్వాల పరంగా భూ రూపమైన పరమేశ్వర తత్వమే గణేశుడు. మిగిలిన నాలుగింటినీ కలబోసుకున్న అవనీ తత్వమూర్తిగా దైవాన్ని భావించడమే మట్టి గణపతి రూపంలోని ప్రత్యేకత.
నాలుగు దిక్కుల వ్యాపకత్వమే ‘చతుర్భుజం విష్ణుం’. ఏ వర్ణమూ లేని ఆకాశ తత్వమే ‘శుక్లాంబరం ధరం’. శుద్ధ జ్ఞానమే ‘శశి వర్ణం’. ఆనందానుగ్రహ భావమే ‘ప్రసన్న వదనం’.
ప్రకృతి పురుషుల ఏకతత్వమే పార్వతీ శంకరుల తనయుడిగా వ్యక్తమైంది. వేద, పురాణ, ఆగమ, కావ్య, సంగీత, నాట్య, శిల్ప, చిత్రకళ రూపాల్లో గణేశుడికి అత్యంత ప్రాధాన్యం ఉంది.
తెలివితేటలకు, నాయకత్వ లక్షణాలకు గణేశుడు అధి దైవం. ఉపాసన శాస్త్రాల్లో బాల గణపతి నుంచి మహా గణపతి వరకు అనేక రూపాల్ని వర్ణించారు. దేవ, దానవ, మానవ, పశు, పక్షి, వృక్ష- ఇత్యాది భిన్నజీవుల గణాల్ని పరిపాలించే ఏక ఈశ్వర తత్వమే ‘గణపతి’ అని రుషుల తాత్పర్యం.
గణపతి తత్వాన్ని ఆధారం చేసుకొని, అత్యంత విస్తారమైన సంప్రదాయం ఉంది. శైవ వైష్ణవ శాక్తేయాల్లాగే ‘గాణపత్యం’ ఒక విశిష్ట విశాల శాస్త్రం. ఉన్న ఒకే ఈశ్వరుణ్ని భిన్న నామ రూపాలతో ఆశ్రయించి కొలుచుకొనే సమున్నత సంస్కృతిలో- ఆ పరమేశ్వరుడి గణేశ రూప లీలావైభవాలు బహు విధాలు. లోతైన తాత్వికత, యోగ రహస్యాలు వినాయకుడి విశేషాల్లో దాగి ఉన్నాయి.
వర్షాలకు భూమి తడిసి, పూర్ణంగా అంకురించి ఎదిగే దశ- భాద్రపదం. అది సత్ఫల కారిణి కావాలన్న ఒక ఆకాంక్ష... ఈ మాసంనాటి గణేశ పూజలో అంతర్లీనమైంది. శ్రావణ మాసంలో వరలక్ష్మి, భాద్రపదంలో వరద వినాయక చతుర్థి. గాణపత్యం సంప్రదాయంలో శుక్ల చవితులకు ‘వరద చవితి’ అని పేరు. ఏడాదిలో పన్నెండు చవితి తిథులు హేరంబ పూజకు ప్రాధాన్యాలు. వాటిలో ముఖ్యం ఈ శుద్ధ చవితి. అభీష్ట సిద్ధులే వరాలు. వాటిని ప్రసాదించే స్వామి ‘వరదుడు’. వరద మూర్తయే నమః అని ‘అధర్వ శీర్షోపనిషత్తు’ చెబుతుంది. సిద్ధే వరం కాబట్టి, ఆయన సిద్ధి గణపతి.
ఒక కార్యానికి ఐశ్వర్యం, దాని ఫలమైన ‘సిద్ధి’ మాత్రమే. సిద్ధి కోసమే ఏ పనైనా! కార్యానికి ఆటంకాల్ని తొలగించే సిద్ధి- గణేశ శక్తి. ఆ సిద్ధియే అసలు లక్ష్మి (సంపద). అన్నింటి కంటే గొప్ప లక్ష్మి అయిన ‘సిద్ధి’ స్వామి శక్తి కావడంతో- ఆ శక్తిని సిద్ధ లక్ష్మీదేవిగా, ఆయనను లక్ష్మీ గణపతిగా ఉపాసిస్తారు.
భారతదేశంలో ఆసేతు శీతాచలమూ విధిగా పూజించే ఈ గణనాయకుడు- దేశ ‘జనగణ’ముల ‘మన’సులకు ‘అధి నాయకుడు’. ‘భారత భాగ్య విధాత’గా అనుగ్రహించాలని ప్రార్థిద్దాం. పంజాబ్‌, సింధు, గుజరాత్‌, మరాఠా మొదలుకొని- వింధ్య, హిమాచల, యమున, గంగాది ప్రాంతవాసులందరూ ఈ చతుర్థీ ఉత్సవాల్ని సంబరంగా జరుపుకొంటారు.
వేదాల ప్రకారం, యజ్ఞ తత్వమే గణపతి. దేవత, మంత్ర, ద్రవ్య, క్రియ- అనే నాలుగింటితో కూడినదే యజ్ఞం. ఈ నాలుగు గణాల నియామకుడైన యజ్ఞ రూపుడు ‘గణపతి’. యజ్ఞంలో ఉపయోగించే వేదాలు నాలుగు. అగ్నిగుండం చతురస్రం- చతుర్భుజ గణపతి స్వరూపం. ఆయన నాలుగు సంఖ్య ప్రధానంగా కలిగిన ‘చవితి’ పూజలవాడు.
యోగపరంగా మొదటి చక్రమైన మూలాధారంలో గల ఈశ్వరశక్తి, వేదపరంగా శబ్దాలన్నింటికీ మొదటిదైన ప్రణవ శక్తి- గణపతి. అందుకే ఆయన తొలి దైవం.
భారతీయుల సమైక్యానికి గణపతి ఉత్సవాలను ప్రధాన భూమికగా ఎంచుకున్న తిలక్‌ వంటి మహాత్ముల భావన సాకారమై- భిన్న ‘గణా’లవారిని ‘ఏక’ భావనా సూత్రంతో సమన్వయపరచే గణపతి తత్వం దేశ హితాన్ని సిద్ధింపజేయాలి! - సామవేదం షణ్ముఖశర్మ
32 రకాల గణపతి మూర్తులు
ముద్గల పురాణాన్ని అనుసరించి 32 రకాల గణపతి మూర్తులున్నారు.. వారిలో 16 గణపతులు చాలా మహిమాన్వితం.. వీరిని షోడశ గణపతులు అంటారు.. ఆ గణపతులను ఈ వినాయక చవితి నాడు ఏ విధంగా ఆరాధించాలో ఇక్కడ ఇస్తున్నాం..
బాల గణపతి
శ్లోకం: కరస్థ కదలీ చూత పన పేక్షుక మోదకమ్
బాల సూర్య నిభం వందే దేవం బాలగణాధిపమ్
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉండి కుడివైపు చేతుల్లో అరటిపండు, మామిడి పండు.. ఎడమవైపు చేతుల్లో పనస తొన, చెరుకు గడని పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : బుద్ధి కుశలత, పిల్లలకు చదువు.
తరుణ గణపతి
శ్లోకం : పాశాంకశాపూస కపిత్థ జంబూ స్వదంతశాలీనమపి
స్వహస్రైః ధత్తే సదా య సతరుణాభః
పాయాత్సయుష్మాం ష్రరుణో గణేషః
రూపం : ఎనిమిది చేతులు కుడివైపు చేతుల్లో పాశం, వెలగగుజ్జు, దంతం, వరివెన్ను.. ఎడమ వైపు చేతుల్లో అంకుశం, నేరేడు, చెరుకుగడ పట్టుకొని అభయముద్రతో ఈ రూపం ఉంటుంది.
ఫలితం : ధాన్య లాభం
భక్త గణపతి
శ్లోకం : నాలీకేరామ్ర కదలీ గుడపాయాస ధారిణమ్
శరచ్ఛంద్రాభ్వవుషం భజే భక్త గణాధిపమ్
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉంటాడీ గణపతి. కుడివైపు చేతుల్లో మామిడి పండు, అరటి పండు, ఎడమవైపు చేతుల్లో కొబ్బరికాయ, పరమాన్నం గిన్నె పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : భక్తి భావం.
సిద్ధి గణపతి
శ్లోకం : పక్వచుత ఫల పుష్ప మంజరీ ఇక్షుదండ
తిలమోదకై స్సహ ఉద్వహన్ పరశుమస్తుతే
నమః శ్రీ సమృద్ధియుత హేమం పింగళ
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉండే ఈ గణనాథుడు సిద్ధి, బుద్ధిలతో కూడి ఆసీనుడై ఉంటాడు. కుడి చేతుల్లో మామిడి పండు, గొడ్డలి, ఎడమ చేతుల్లో పూలగుత్తి, చెరుకు గడని పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : పనుల్లో విజయం.
ఉచ్ఛిష్ట గణపతి
శ్లోకం : నీలబ్జ దాడిమీ వీణా శాలినీ గుంజాక్ష సూత్రకమ్
దధదుచ్ఛిష్ట నామాయం గణేషః పాతు మేచకః
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉంటాడీ గణపతి. కుడి చేతులతో నల్ల కలువ, జపమాల.. ఎడమవైపు చేతుల్లో వరివెన్ను, వీణని పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : కోరిన కోరికలు తీర్చుట.
నృత్య గణపతి
శ్లోకం : పాశాంకుశాపూస కుఠారదంతః చంచత్కరః
క్లుప్త పరాంగులీకుమ్ పీతప్రభం కల్పతరో రధః
స్థం భజామి తం నృత్త పదం గణేషమ్
రూపం : ఆనంద తాండవం చేస్తాడీ గణపయ్య. నాలుగు చేతులతో ఉండి.. కుడి చేతుల్లో పాశం, విరిగిన దంతం ధరించాడు. ఎడమ చేతుల్లో అంకుశం, గొడ్డలి పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : సంతృప్తి, మనఃశ్శాంతి.
మహా గణపతి
శ్లోకం : హస్తీంద్రావన చంద్ర చూడ మరుణచ్ఛాయం
త్రినేత్రం రసాదాశ్యిష్టం శిరయమాస పద్మకరయా
స్వాంకస్థయా సంతతమ్ బీజాపూరగదా ధనుర్విద్య
శిఖయుక్ చక్త్రాబ్ద పాశోత్పల వ్రీహ్యగ్ర స్వవిశాణ
రత్న కలశాన్ హైస్త్రె ర్వహంతం భజే
రూపం : పది చేతులతో ఉండి కుడి చేతుల్లో మొక్కజొన్న, చక్రం, పాశం, కలువ, విరిగిన దంతం ఉంటాయి. ఎడమవైపు చేతుల్లో పద్మం, గద, శంఖం, చెరుకుగడ చక్రం, అమ్మవారిని పట్టుకొని ఉంటాడీ గణనాథుడు.
ఫలితం : సమస్త శుభాలు.
ద్విజ గణపతి
శ్లోకం : యం పుస్తకాక్ష గుణదండ కమండలు శ్రీః
విద్యోతమాన కర భూషణ మిందు వర్ణమ్
స్తంబేరమానవ చతుష్టయ శోభమానం
త్వాం ద్విజ గణపతే సిద్ధ్విజ గణాధిపతే స ధన్యః
రూపం : మూడు తలలు, నాలుగు చేతులతో ఈ గణపతి దర్శనమిస్తాడు. కుడి చేతుల్లో అక్షమాల, దండం.. ఎడమ చేతుల్లో పుస్తకం, కమండలం పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : తెలివితేటలు.
లక్ష్మీ గణపతి
శ్లోకం : బిభ్రాణ శ్శుకబీజపూరక మిలన్మాణిక్య కుంభాంకుశన్
పాశం కల్పలతాం చ ఖడ్గ విలసజ్జ్యోతి స్సుధా నిర్ఘరః
శ్యామేనాత్తసరోరు హేణ సహితం దేవీద్వయం చాంతికే
గౌరాంగో వరదాన హస్త సమితో లక్ష్మీ గణేశో శావతాత్
రూపం : పది చేతులతో ఉంటాడు ఈ విఘ్నేశ్వరుడు. రెండు చేతుల్లో సిద్ధి, బుద్ధితో ఉంటాడు. మిగతా కుడిచేతుల్లో చిలుక, దానిమ్మ, పాశం, ఖడ్గం.. ఎడమవైపు చేతుల్లో అంకుశం, కల్పలత, మాణిక్య కుంభం పట్టుకొని అభయహస్తంతో ఈ రూపముంటుంది.
ఫలితం : ఐశ్వర్యం.
విఘ్న గణపతి
శ్లోకం : శంఖేక్షు చాప కుసుమేషు కుఠార పాశ చక్ర
స్వదంత సృణి మంజరికా శరాఘై
పాణిశ్రి పరిసమీహిత భూషాణా శ్రీ విఘ్నేశ్వరో
విజయతే తపనీయ గౌరః
రూపం : పది చేతులతో ఈ వినాయకుడు దర్శనమిస్తాడు. కుడి చేతుల్లో చక్రం, దంతం, గొడ్డలి, బాణం, పాశం.. ఎడమ చేతుల్లో చెరుకు, వరిచెన్ను, శంఖం, పూలగుత్తి, విల్లు పట్టుకొని ఉంటాడు.
ఫలితం : విఘ్న నాశనం.
క్షిప్ర గణపతి
శ్లోకం : దంత కల్పలతా పాశ రత్న కుంభాంకుశోజ్జలమ్
బంధూక కమనీయాభం ధ్యాయేత్ క్షిప్ర గణాధిపమ్
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉండి.. కుడిచేతుల్లో దంతం, బంగారు కుండ, ఎడమ వైపు చేతుల్లో.. కల్పవృక్ష తీగ, అంకుశం పట్టుకొని ఉంటాడీ గణపతి.
ఫలితం : సంపద.
వీర గణపతి
శ్లోకం : భేతాల శక్తి శర కార్ముక చక్రఖడ్గ ఖట్వాంగ ముద్గర
గదాంకుశ నాగపాశాన్ శూలం చ కుంత పరశుద్వజ
మాత్తదంతం వీరం గణేశ మరుణం త్వనిశం స్మరామి
రూపం : పదహారు చేతులను కలిగి ఉంటాడు .ఈ గణపతి. కుడివైపు చేతుల్లో బాణం, భేతాళుడు, చక్రం, మంచం కోడు, గద, ఖడ్గం, శూలం, గొడ్డలి చిహ్న జెండాలను.. ఎడమ వైపు చేతుల్లో శక్తి, విల్లు, పాము, ముద్గరం, అంకుశం, పాశం, కుంతం, దంతములను పట్టుకొని ఈ రూపం ఉంటుంది.
ఫలితం : ధైర్యం.
శక్తి గణపతి
శ్లోకం : ఆలింగ్య దేవీం హరితాంగయష్టిం పరస్పరా
శ్లిష్ట కటి ప్రదేశమ్ సంధ్యా రుణం పాశ
స్పటీర్దధానం భయాపహం శక్తి గణేష మీదే
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉండి.. కుడి చేతిలో అంకుశం, విరిగిన దంతం, ఎడమ చేతుల్లో పాశం, అమ్మవారితో కలిపి ఈ రూపం ఉంటుంది.
ఫలితం : ఆత్మ స్థయిర్యం
హేరంబ గణపతి
శ్లోకం : అభయ వరదహస్త పాశ దంతాక్షమాల సృణి పరశు
రధానో ముద్గరం మోదకాపీ ఫలమధిగత సింహ
పంచమాతంగా వక్త్రం గణపతి
రూపం : నాలుగు తలలతో సింహవాహనుడై ఉంటాడు ఈ గణపతి. పది చేతులతో ఉండే ఆ గణనాథుడి కుడి చేతుల్లో.. కత్తి, అక్షమాల, మోదకం, దంతం ఉంటాయి. ఎడమ చేతుల్లో.. అంకుశం, ముద్గరం, పాశం, గొడ్డలి ఉంటాయి.
ఫలితం : ప్రయాణాల్లో ఆపదల నివారణ.
విజయ గణపతి
శ్లోకం : పాశాంకుశ స్వదంత్రామ ఫలావా నాఖు వాహనా
విఘ్నం నిఘ్నంతు నమః స్సర్వం రక్తవర్ణో వినాయకః
రూపం : నాలుగు చేతులతో ఉండే ఈ బుజ్జి వినాయకుడి కుడి చేతుల్లో.. పాశం, విరిగిన దంతం, ఎడమ చేతుల్లో.. అంకుశం, మామిడిపండు ఉంటాయి.
ఫలితం : సమస్త విజయాలు.
ఊర్ధ గణపతి
శ్లోకం : కల్హార శాలి క్షమలేక్షుక చాపదంతా ప్రరోహ
కనకోజ్జల లాలితాంగ ఆలింగ్య
గణోద్యతకరో హరితాంగ యష్ట్యా దేవ్యా కరోతు
శుభమూర్ధ్య గణాధిపో మేః
రూపం : ఎనిమిది చేతులతో ఉండి.. కుడి చేతుల్లో వరివెన్ను, కలువ, బాణం, విరిగిన దంతం ధరించి ఉంటాడు. ఎడమ చేతుల్లో పద్మం, గద, విల్లు, అమ్మతో ఈ రూపం ఉంటుంది.
ఫలితం : కలహాల నుంచి విముక్తి
No comments:
Post a Comment
మీ అభిప్రాయాలు తెలియచేయగలరు
(OR) mohanpublications@gmail.com
(or)9032462565